چکیده: 
بیشتر مناطق مرزی و شهرهای اطراف مرزهای غربی کشور فاقد صنایع مادر و یا کارخانه های بزرگ صنعتی هستند و معمولا حجم سرمایه گذاری های اقتصادی در این مناطق بسیار پایین است. همین موضوعات در سال های گذشته باعث شده تا کیفیت زندگی در مناطق مرزی غربی کشور و استان های مرزی بسیار پایین باشد. یکی از راه حل های این بحران ، می تواند ایجاد بازارچه های مرزی باشد. هدف اصلی این تحقیق را می توان بررسی عوامل فرم و فضایی موثر بر طراحی یک بازارچه مرزی با عملکرد اقتصادی و فضایی مناسب قلمداد نمود. 
روش تحقیق توصیفی-تحلیلی می باشد و ابزار گردآوري اطلاعات  میدانی و کتابخانه ای، ابزار مشاهده و مصاحبه می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که برای طراحی یک بازارچه مرزی همگام با اقلیم استان کرمانشاه می بایست ازاصول طراحی  مانند  استفاده از منابع طبیعی موجود در محل مانند نور خورشید، خاک، گیاهان، آب و محل های طبیعی،  استقرار صحیح ساختمان برای کم کردن پی آمدهای زیست محیطی ،مدیریت برای منابع آب و استفاده بهینه از آن ،استفاده از پوششی گیاهی موجود و کاربرد آن در فضاسازی، طراحی هماهنگ با فرهنگ و اندیشه کاربران،استفاده از مصالح بومی و در دسترسی و .... استفاده نمود. 
واژگان کلیدی: بازارچه مرزی، جوانرود، معماری اقلیمی، طراحی

فهرست مطالب:
فصل اول: کلیات تحقیق    9
1-1 مقدمه    10
1-2 بیان مساله    10
1-3 ضرورت و اهمیت تحقیق:    12
1-4 اهداف تحقیق:    13
1-5 سوالات تحقیق:    13
1-6 فرضیه های تحقیق    14
1-7 روش تحقیق:    14
1-8پیشینه تحقیق    14
1-9جنبه نوآوری تحقیق:    16
1-10 زمان و مکان تحقیق    17
1-11 ساختار فصول    17
1-12 جمع بندی و نتیجه گیری    17
فصل دوم:مبانی نظری     19
2-1 مقدمه    20
2-2 مفهوم بازار    20
2-2-1 بازرگانی و بازار    23
2-2-2 بررسی اجمالی سير تحول تاريخی بازارها    30
2-2-3 انواع بازارها    32
2-2-4 عناصر ساختاری بازار    33
2-2-5  چارسوق (چهارسو)    36
2-2-6 معماری بازار    37
2-2-7 ساختارهای بازارهای سنتی ایران    38
2-2-7-1  ساختارهای کالبدی بازار های شهری ایران    38
2-2-7-2 ساختارهای اجتماعی و فرهنگی بازارها    39
2-2-7-3  ساختارهای اقتصادی بازارها    41
2-2-8  ویژگی های فضایی  بازارهای شهری ایران    42
2-2-9 نظام داد و ستد بازار و ارتباط آن با معماری و شهرسازی    45
2-3 مفهوم تجارت بین الملل    48
2-4 مبادلات اقتصادي    49
2-5  کارکرد مرزها    50
2-6 سابقه مبادلات مرزی    51
2-7 بررسی نظریات مرتبط با بحث طراحی در شهرهای مرزی    57
2-8 دیدگاههای مربوط به امنیت و توسعه درمناطق مرزی    60
2-9 عوامل موثر بر توسعه نیافتگی و محرومیت مناطق مرزی    63
2-10 رویکردهای برنامه ریزی توسعه مناطق مرزی و محروم    64
2-11 تعریف بازارچه مرزی:    66
2-11-1 اهداف تشکیل بازارچه های مرزی:    70
2-11-2 تاریخچه ایجاد بازارچه ها در کشور:    70
2-11-4  نحوه فعالیت در بازارچه ها:    71
2-11-5  دستگاه های متولی بازارچه:    72
2-11-6  درآمد بازارچه ها:    73
2-11-7  ملاحظات امنيتي،سياسي و فرهنگي در ايجاد بازارچه هاي مرزي    73
2-11-7-1 ملاحظات امنيتي    73
2-11-7-2   ملاحظات سياسي    78
2-11-7-3   ملاحظات فرهنگي    79
2-12 بوم گرایی    79
2-12-1 تعریف معماری بومی از منظر چیستی و مفهوم آن    79
2-12-2 معماری بومی در سرزمین ایران    82
2-12-3 معادل سازی مفاهیم بومی سازی با مفهوم عناوین ساختمانهای سبز و پایدار    83
2-12-4 طراحی اقلیمی    85
2-12-4-1 سازگاری با محیط زیست و پایداری محیط زیست اطراف آن    85
2-12-4-2 رعایت اصول طراحی    86
2-12-5 تعریف بومی کردن    88
2-12-6 معماری بومی ایران ؛ بهره گیری موثر از انرژی    88
2-13  نتیجه گیری    91
فصل سوم: بررسی نمونه های موردی    93
3-1 مقدمه    94
3-2 بررسی دلایل انتخاب نمونه ها    94
3-3 نمونه های داخلی    94
3-3-1معرفی بازارچه مرزی میل 73 ( شهرستان درمیان )    94
3-3-2  معرفی بازارچه مرزی دوکوهانه    98
3-3-3 بازارچه مرزی سرو    101
3-3-4 بازارچه مرزی بیله سوار    105
3-3-5 بازارچه مرزی باجگیران    107
3-3-5-1 بازارچه مرزی باجگیران افزایش اشتغالی، کاهشی مهاجرت و قاچاق کالا    112
3-3-6 بازارچه باشماق مریوان    121
3-3-6-1 تأثیر فضایی - کالبدی بازارچه مرزی باشماق مریوان    122
3-3-6-2 تأثیر بازارچه مرزی باشماق برکاهش قاچاق کالاوافزایش اشتغال    124
3-3-7 معرفی اجمالی بازارچه ی مشترک مرزی تمرچین پیرانشهر    128
3-3-8 بازارچه مشترک مرزی کیله " سردشت"    131
3-4نمونه های خارجی:    132
3-4-1 بازارچه مرزی رونگ کلوتایلند    132
3-4-2  بازارچه مرزی اشکاشمافغانستان    138
3-5 نتیجه گیری    140
فصل چهارم شناخت بستر طرح:    141
4-1 مقدمه    142
4-2 معرفی شهرستان جوانرود    142
4-3وجه تسميه و پيشينه تاريخي    143
4-4 مطالعات جمعیتی-اجتماعی:    145
4-5 مطالعات اقلیمی:    146
4-6 موقعيت و ويژگيهاي فيزيكي حوضه آبخيز جوانرود    149
4-7 مطالعات اقتصادی:    151
4-8 سابقه و ويژگي هاي گردشگري در جوانرود    153
4-9 بازارچه های مرزی شهر جوانرود    154
4-10  مکان های دیدنی و تاریخی:    156
4-11  تجزیه و تحلیل سایت:    162
4-11 -1  ابعاد سایت:    162
4-11 -2  همجواریهای سایت:    163
4-12: نتیجه گیری    163
فصل پنجم: برنامه فیزیکی    165
5-1 مقدمه    166
5-2 برنامه فیزیکی و مساحت فضاهای طرح    166
5-3 ضوابط و استانداردهای فضاهای مورد نیاز بازارچه مرزی    167
5-3-1 ضوابط طراحی سوله    167
به سازه های فلزی شیب دار که بر اساس محاسبات فنی خاص طراحی و ساخته می شوند سوله گویند.    167
5-3-2 ضوابط طراحی انبار دپوی کالا    170
5-3-2-1 ضوابط عمومی    170
5-3-3  استانداردها و ضوابط  فضاهای داخلی مجتمع های تجاری:    171
5-3-3-1 ارتفاع طبقات:    171
5-3-3-2  دربهای ورودی:    172
5-3-3-3 ظرفیت کریدور:    173
5-3-3-4 ویترین ها :    173
5-3-3-5 پله برقی :    174
5-3-3-6  پلکانها    175
5-3-3-7   نقاله مسافرتی :    175
5-3-3-8    آسانسور:    175
5-3-3-9    سطح شیبدار :    176
5-3-3-10     واحدهای فروش تره بار:    177
5-3-3-11     واحدهای لوازم التحریر و کتابفروشی  و نوشت افزار :    177
5-3-3-12     واحدهای فروش مواد غذایی :    177
5-3-3-13    واحدهای بهداشتی:    178
5-3-3-14    واحدهای پوشاک :    178
5-3-3-15   واحدهای تجارتی ، طبخ و ارائه غذای گرم :    178
5-3-3-16    فروشگاه های مواد غذایی:    178
5-3-3-17    پیشخان های غذا:    179
5-3-3-18   غذاخوری ها :    180
5-3-3-19   فضاهای ارتباطی افقی (راهروها)    183
5-3-3-20    تاسیسات:    184
_  تأسیسات بخش اداری :    184
_ تاسیسات بخش رستوران و غذا خوری:    185
_   شناخت سیستم های سازه ای :    185
5-3-4 اصول معماری فضاهای اداری و بانک    186
5-3-4-2 مطالعة نمودار سازماني    188
5-3-4-3   راهنماي طراحي فضاها    191
5-3-4-4  سطح پيشنهادي براي فضاي دفتري    192
5-3-4-5   فضاي مربوط به بايگاني:    193
5-3-5 ضوابط طراحی نمایشگاه کالا:    199
5-3-6 ضوابط طراحی مهمانسرا:    202
5-3-6-1 اتاق ها:    202
5-3-6-4 مساحت فضاهای خرد و کلان    204
5-3-7 ضوابط طراحی پارکها و فضای تفریحی    206
5-3-7-1 استاندارد های تقسیماتی  فضای سبز در شهرها    206
5-3-7-2 کفپوش:    207
مشخصات مطلوب یا استاندارد کفپوشها    208
5-3-7-3 مبلمان    210
5-3-7-4 سایه دهی    211
5-3-7-5  پارکینگ :    213
5-3-7-6 جداول:    213
5-3-7-7 پله    216
5-3-7-8 روشنایی:    219
5-3-7-9  ضوابط مربوط به تفکیک زمین    220
5-3-8  ضوابط طراحی پارکینگ    221
5-3-9 ضوابط و استانداردهای طراحی مسجد    223
5-3-9-1 مکـانیــابی:    223
5-3-9-3 طبقه بندی مساجد شهری :    223
5-4 جمع بندی و نتیجه گیری    224
فصل ششم: نتیجه گیری و پیشنهادات    225
6-1 مقدمه:    226
6-2 بررسی اهداف و سوالات تحقیق    226
6-3 اصول طراحی:    228
6-4 پیشنهادات برای پژوهش های آینده    229
منابع و مآخذ:    231