در دهه های اخیر، فناوری اطلاعات تقریباً با تمام جنبه های زندگی ما به ویژه با زندگی کاری و حرفه ای ما عجین شده است. کاربرد فناوری اطلاعات در حوزه¬های مختلف و رشد سریع استفاده از رایانه در سازمانها، به بررسی میزان و عوامل پذیرش یا عدم پذیرش فناوری اطلاعات در سازمانها، اهمیت ویژه ای بخشیده است. از طرفی با نوعی پراکندگی و انفجار اطلاعات در این حوزه مواجه بوده و تسلط بر تمامی ابعاد آن نیز ناممکن است.
از این رو انجام پژوهش نظام مند و علمی در این زمینه، اهمیت فراوانی دارد. هدف این تحقیق، شناسایی عوامل مؤثر بر پذیرش یادگیری الکترونیکی در مؤسسه مکین و ارائه و ارزیابی یک مدل مفهومی؛ که در نهایت منتج به افزایش کیفیت آموزش شده و بهره گیری از مزایای آموزش الکترونیکی را بهینه نماید. این پژوهش از نظر هدف جزء تحقیقات کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها، اکتشافی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق متشکل از کلیه کارکنان مرکزی مؤسسه مکین که در سال ۱۳۹۶ با سیستم یادگیری الکترونیک مؤسسه کار کرده اند که شامل ۱۱۸ نفر می باشند. اطلاعات به وسیله پرسشنامه از این افراد، گردآوری شده است.
روش جمع آوری داده ها نیز کتابخانه ای و میدانی است. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه ای با ۱۰ متغیر و ۴۷ گویه استفاده شده است، که پایایی آن بر اساس آلفای کرونباخ و روایی آن نیز بر اساس روایی محتوی، تأیید شده است. همچنین آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار SPSS24 و آزمون فرضیه ها نیز با استفاده از تحلیل مسیر در نرم افزار Lisrel 9.2 انجام شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد ضریب مسیر بین تمامی متغیرها با پذیرش یادگیری الکترونیک، معنی دار هستند. به بیان دیگر تمامی شاخصه ها در پذیرش یادگیری الکترونیک، تأثیرگذار بوده و همچنین مدل اکتشافی، دارای برازش خوبی می باشد.
از دیگر نتایج به دست آمده تحقیق نیز می توان به رتبه بندی این شاخصه ها اشاره کرد که در آن رضایت کاربر دارای بیشترین اثرگذاری بوده و سایر شاخصه ها را می توان به ترتیب؛ سهولت استفاده، قصد بهره برداری، کیفیت اطلاعات و محتوا، درک مفید بودن، بهره برداری، کیفیت سیستم فنی، کیفیت آموزش و کیفیت سرویس رتبه بندی نمود. فهرست :
مقدمه
بیان مسأله
اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
چارچوب نظری پژوهش
اهداف پژوهش
هدف اصلی
اهداف فرعی
سؤالات پژوهش
سوال اصلی
سوالات فرعی
فرضیه های پژوهش
تعاریف مفهومی
خلاصه فصل اول
فصل دوم
مروری بر ادبیات تحقیق
مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق
مبانی نظری پژوهش
تاریخچه آموزش الکترونیکی
تاریخچه آموزش الکترونیکی در جهان
تاریخچه آموزش الکترونیکی در ایران
آموزش برخط یا یادگیری الکترونیکی
تعریف یادگیری الکترونیکی
انواع یادگیری الکترونیکی
منظور از «الکترونیکی بودن» دوره آموزش چیست؟
مزایای یادگیری الکترونیکی
معایب یادگیری الکترونیکی
مدل های پذیرش فناوری اطلاعات
مدل پذیرش فناوری
نظریه عمل استدلالی
قصد رفتاری
نگرش نسبت به رفتار
هنجارهای ذهنی
نظریه رفتار برنامه ریزی شده
تئوری اشاعه نوآوری
مدل انتظار تأیید در نظریه فناوری اطلاعات و ارتباطات
مدل انتظار – تأیید
نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری
مدل تناسب بین وظیفه و فناوری
چهارچوب فناوری سازمان محیط
چهارچوب تناسب بین افراد وظیفه و فناوری
پیشینه تجربی پژوهش
پیشینه تجربی خارجی
پیشینه تجربی داخلی
استخراج مؤلفه ها
خلاصه فصل
فصل سوم
روش اجرای تحقیق
روش اجرای تحقیق
مقدمه
روش تحقیق
جامعه آماری
خبرگان
جامعۀ آماری
نمونه و روش نمونه گیری
حجم نمونه
مدل مفهومی
روش و ابزار جمع آوری داده ها
روش جمع آوری داده ها
پرسشنامه
روایی پرسشنامه
پایایی پرسشنامه
مقیاس های مورد استفاده
خلاصه فصل سوم
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه
آمار توصیفی
توصیف جنسیت پاسخ دهندگان
توصیف تحصیلات
توصیف سن پاسخ دهندگان
توصیف سابقه خدمت
توصیف متغیرهای تحقیق
بررسی نرمال بودن متغیرها
آمار استنباطی
تحلیل مسیر
مدل یابی و تحلیل معادلات ساختاری (ارائه مدل)
بررسی شاخصهای برازش مدل
خلاصه فصل چهارم:
فصل پنجم
نتیجه‌گیری و پیشنهادات
نتیجه گیری و پیشنهادات
مقدمه
مرور کلی نتایج
تفسیر مدل اکتشافی
بحث و نتیجه گیری
پیشنهادها
محدودیت های تحقیق
پیشنهادها برای تحقیقات آینده
خلاصه فصل پنجم
منابع
پیوست ها و ضمائم
جدول : جدول برساخته های اصلی مدل پذیرش فناوری
جدول : مؤلفه های اصلی نظریه رفتار برنامه ریزی شده
جدول : مؤلفه های اصلی تئوری اشاعه نوآوری ها
جدول : منابع استخراج متغیرها
جدول : تفکیک سوالات پرسشنامه
جدول : نتایج حاصل از ضریب آلفای کرونباخ
جدول : توصیف جنسیت پاسخ دهندگان
جدول : توصیف تحصیلات
جدول : توصیف سن پاسخ دهندگان
جدول : توصیف سابقه خدمت پاسخ دهندگان
جدول : توصیف متغیرهای تحقیق
جدول : نتایج آزمون کولموگرافاسمیرنوف
جدول : ضرایب مسیر در حالت استاندارد
جدول : برازش مدل
جدول : وضعیت نهایی شاخصه های تحقیق
فهرست شکل ها
شماره شکلعنوان شکلصفحه
شکل : الگوی اصلی پذیرش فناوری (دیویس )
شکل : الگوی تئوری رفتار برنامه ریزیشده
شکل : الگوی تئوری نفوذ نوآوری
شکل : الگوی پذیرش فناوری (دیویس )
شکل : الگوی عوامل مؤثر بر پذیرش یادگیری الکترونیک (فرناندز رودریگوئز )
شکل : فاکتورهای انگیزشی پذیرش شبکه اجتماعی (گاردیا )
شکل : عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات (علومی شیخ شعاعی )
شکل : عوامل مؤثر بر پذیرش یادگیری الکترونیکی (خراسانی عبدالملکی زاهدی )
شکل : عوامل مؤثر بر پذیرش سیستم های یادگیری وب (حسن زاده کریم زادگان متقیان )
شکل : عوامل مؤثر بر پذیرش یادگیری الکترونیکی (محمود جعفرپور )
شکل : عوامل مؤثر بر پذیرش آموزش مجازی (صنایعی سلیمیان )
شکل : عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات (جعفرپور بهرام زاده )
شکل : عوامل مؤثر بر پذیرش یادگیری سیار (مانیان سهرابی مرتضوی )
شکل : پذیرش آموزش الکترونیکی (خداداد حسینی نوری ذبیحی )
شکل : عوامل مؤثر بر نتایج یادگیری الکترونیک (حسین محمدی )
شکل : مدل مفهومی پژوهش
شکل : نمودار دایرهای جنسیت پاسخ دهندگان
شکل : نمودار میله ای تحصیلات
شکل : نمودار میله ای سن پاسخ دهندگان
شکل : نمودار میله ای سابقه خدمت پاسخ دهندگان
شکل : مدل ساختاری در حالت استاندارد
شکل : مدل ساختاری در حالت استاندارد بهینه شده توسط سیستم
شکل : مدل ساختاری در حالت استاندارد آزمون tvalue
شکل : مدل ساختاری روابط تحلیل مسیر